Dünya üzerinde öykülere, şarkılara konu olmuş meyvelerin başında elma geliyor. Sağlıklı bir meyve olarak, Hipokrat'ın, milattan önce 400'lü yıllarda ilaç olarak elma, hurma ve arpa lapası kullandığı da biliniyor. Elmanın kanserden obeziteye, diyabetten Alzheimer'a kadar birçok hastalıktan koruduğunu söyleyen Anadolu Sağlık Merkezi İç Hastalıkları ve Geriatri Uzmanı Prof. Dr. Çağatay Öktenli elmanın doğal bir antioksidan olduğunu vurgulayarak "Elmanın yağ içeriği düşük, karbonhidrat içeriği yüksektir ve temel şeker fruktozdur. C ve E vitaminleri, potasyum ve magnezyum mineralleri açısından zengindir. 1 adet elma yaklaşık 50 kalori enerji sağlar. Bir kâse sütlacın 350-400 kalori verdiğini düşünürsek çok da fazla olmadığı söylenebilir" açıklamasında bulundu.
Elma, muzdan sonra, dünyada en çok tüketilen meyvedir. Yedi farklı Avrupa ülkesinde elma tüketim sıklıkları üzerine yapılan bir çalışmada, en yüksek elma tüketiminin Polonya'da, en az ise Hollanda ve İspanya'da olduğunu aktaran Prof. Dr. Çağatay Öktenli "Amerika'da yapılan araştırmaya göre elma tüketiminin teşvik edilmesi, ulusal sağlık harcamalarının potansiyel olarak azalmasına neden olabilir. Elma ve elmadan elde edilen elma suyu, elma posası gibi ürünler zengin fitokimyasal gruplar içerirler. Elma, kızılcıktan sonra bilinen en yüksek ikinci antioksidan gücüne sahip meyvedir" diyerek elma ile ilgili araştırmalara değiniyor.
Elma kalp hastalıklarını azaltıyor
Elmada bulunan polifenoller ve pektin gibi biyoaktif birçok bileşim ve lifler, bağırsak florası bileşim ve aktivitesini olumlu bir şekilde etkiliyor. Böylece kan yağları, kan basıncı ve damar fonksiyonlarını iyileştirerek kalp-damar hastalıklarının önlenmesine yardımcı oluyor. Finlandiyalı bir grup kadında yapılan bir çalışmada, günde 71 gram ve üzerinde elma tüketenlerde hiç yemeyenlere göre koroner kalp hastalıklara bağlı ölüm oranında yüzde 43 azalma olduğu belirtiliyor. Erkeklerde risk azalması yüzde 19 olmuş. Hollandalı yaşlı erkeklerde yapılan benzer bir araştırmada ise günde ortalama 69 gram elma tüketenlerde yemeyenlere göre koroner kalp hastalıklarına bağlı ölüm oranının azaldığı görülmüş.
Diyabet hastalıklarının yüzde 28'i elma ile önlenebiliyor
Araştırmalara göre haftada 2-6 adet veya günde 1 adet elma tüketimi ile hiç elma yemeyenlere göre yüzde 27-28'lik diyabet riskinde azalma olduğu görülüyor. Optimal risk azalması için günde 47 gram üzerinde (orta büyüklükte bir elmanın yaklaşık üçte biri) tüketim öneriliyor. 10 bin Finlandiyalı hasta üzerinde yapılan bir araştırmada, elma tüketenlerde tip 2 diyabet riskinin daha düşük olduğu bildiriliyor.
Elma kilo verdiriyor
Sağlıklı kilo verme ve verdikten sonra kiloyu korumak için lifli ve düşük enerji yoğunluklu gıdaların tüketilmesi öneriliyor. 100 gram elmada 2.3 gram lif içerirken, günde bir elma karın içinde ve hayati organları çevreleyen yağları azaltmaya yardımcı oluyor. Brezilya'da 49 obez ve kolesterolü yüksek kadın hastada yapılan çalışmaya göre hastalar 3 diyet grubuna ayrılmış, 10 hafta boyunca orta derecede düşük kalorili diyetlerine ilave olarak bir gruba günde 60 gram yulaflı bisküvi, 1 gruba günde 300 gram elma ve bir gruba da 300 gram armut verilerek ve ayda 1 kg verilmesi hedeflenmiş. Bu üç grup içinde en iyi sonuç ayda 1.32 kg kilo verme ile elma yiyen grupta gerçekleşmiş. Araştırmacılar, ikisinin de zengin lif içeriğine rağmen, yulaf bisküvilerine kıyasla elma tüketen gruptaki kilo kaybının kısmen diyetin enerji yoğunluğundaki azlığa bağlı olduğunu ileri sürülmüş.
Elma ve armut akciğer kanserini önlüyor
Tüm kanser ölümlerinin üçte birinin; iyileştirilmiş diyet, özellikle meyve, sebze ve tahıl tüketimi artışı ile önlenebilir olduğu tahmin ediliyor. Tıp literatüründe meyve ve sebze ağırlıklı diyetlerin; akciğer, ağız boşluğu, yemek borusu, mide ve kolon kanserlerindeki azalma ile ilişkili olduğuna dair inandırıcı kanıtlar var. Kolon kanserinin obezlerde daha fazla ortaya çıktığı, yaygın olarak lifli gıdalar, meyve ve sebze tüketenlerde daha az görüldüğü biliniyor. Olgu kontrollü çalışmalarda, elma tüketimi ile akciğer kanseri riskinde azalma gösterilirken, 2007 yılında 10 Avrupa ülkesinde 23 merkezde yapılan ve 478.590 kişinin katıldığı hastaların diyetlerinin sorgulandığı bir çalışmada, sert meyveler (elma ve armut) tüketimi fazla olan kişilerde akciğer kanseri görülme oranı düşük olduğu görülmüş.
Beyaz meyveler yaşlılığa bağlı hastalıklara karşı koruyor
Avustralya'da yapılan bir çalışmada, 70 yaş üzeri 1456 kadın hasta, elma tüketiminin, tüm sebeplerden ölüm ve hastalık spesifik ölüm oranı üzerindeki etkisini incelemek üzere 15 yıl boyunca takip edilmiş. Günde en az bir elma yiyenlerde ölüm oranının ve özellikle kansere bağlı ölüm oranının günde 1 dilimden az veya hiç elma yemeyenlere göre daha düşük olduğu gözlenmiş. Ayrıca, bolca meyve tüketen ve muz yiyen grupta kalp-damar hastalıklarına bağlı ölüm oranları daha düşük bulunmuş.
Ayrıca flavonoid içeriği olan meyvelerin (elma, çilek, portakal gibi) tüketilmesi parkinson hastalığı riskini yüzde 40 azalttığı görülürken, beyaz renkli meyve ve sebzelerin tüketiminin ise felç sıklığını azalttığı görülmüş. Beyaz meyveler içinde en sık tüketilenlerin elma ve armut olduğu saptanmış. Elma suyu ayrıca Alzheimer hastalığı için de koruyucu.
✎ Mutfağınızın olmazsa olmazı her ürün Karaca’da!
