Havaların soğuması ve ısınma ihtiyacının artması ile zehirlenme vakalarında artış yaşanıyor. Özellikle sobadan kaynaklanan karbonmonoksit zehirlenmeleri dikkat çekiyor. Zamanında ve doğru müdahale gerçekleşmediğinde epilepsi, demans ve körlük gibi ciddi sağlık sorunlarına yol açan karbonmonoksit zehirlenmesi hayati risk taşıyor. Memorial Şişli Hastanesi Genel Yoğun Bakım Ünitesi’nden Uz. Dr. İlhan Ocak, karbonmonoksit zehirlenmeleri ve alınması gereken önlemler hakkında bilgi verdi.
Kombi ve Soba Bakımları Düzenli Olarak Yaptırılmalı
Kış aylarında soğuk havadan korunmak için evlerde sıklıkla kombi veya kömür sobaları kullanılmaktadır. Bakımları ve kontrolleri yapılmadığı takdirde her ikisi de insan sağlığı için ciddi tehlike oluşturabilmektedir. Kombi bakımlarının her yıl düzenli olarak yaptırılması, evde ısınma amaçlı kömür sobası kullananların ise zehirlenmelere karşı çok dikkatli olması gerekmektedir.
Sobanın Bulunduğu Odada Uyumayın
Evin sıcaklığını muhafaza etmek için geceleri kömür sobalarının yanar halde bırakılması, zehirlenmelerin en sık yaşandığı durumlardır. Sobaların bilinçsiz kullanımı zehirlenmelere neden olmaktadır. Sobanın bulunduğu odanın ve evin havalandırması çok iyi yapılmalıdır. Mümkünse soba yanan odada yatılmamalıdır. Kömür sobası yanan odada uyumak, pencerelerin kapalı olması ve karbonmonoksit gazının dışarı çıkamaması nedeniyle zehirlenmeler gerçekleşmektedir.
Zehirlenme Belirtileri 40 Gün Sonra da Ortaya Çıkabilir
Soba ya da doğalgaz zehirlenmesine maruz kalan kişilerde baş ağrısı, bulantı ve kusma gibi belirtiler gözlemlenir. Çocuklarda ve yetişkinlerde tablo daha farklı seyredebilir. Çocuklar zehirlendiklerinde beyin hücreleri daha çabuk yenilendiği için yetişkinlere göre kısmen daha az zarar görürler. Ancak belirtilerin ortaya çıkması uzun sürebilir. Zehirlenmelerde belirtiler bazı durumlarda 2-40 gün arasında kendini gösterebilir.
Zehirlenen Kişiye Zamanında Müdahale Hayat Kurtarıyor
Zehirlenme vakalarında zamanında müdahale çok önemlidir. Zehirlenen kişinin derhal bulunduğu ortamdan uzaklaştırılması ve oksijeni bol bir ortama alınması gerekmektedir. Ardından kişi en yakın sağlık kuruluşuna götürülmelidir. Acil serviste zehirlenen kişiye ilk adımda oksijen tedavisi uygulanır. Zamanında müdahale edilmediği durumlarda ise bilinç bulanıklığı, koma durumu hatta ölüm söz konusu olabilir.
Kalp ve Beyinde Kalıcı Hasara Neden Olabilir
Erken dönemde tedavi edilmeyen karbonmonoksit zehirlenmeleri, kalp ve beyin dokusuna zarar verir. Kalp ve beynin zarar görmesi epilepsi, demans, körlük gibi sağlık sorunlarının ortaya çıkmasına neden olabilir. Bu nedenle soba ya da kombilerden sızan karbonmonoksit gazına maruz kalan kişiler vakit kaybedilmeden bir sağlık kurumuna götürülmelidir.
✎ Mutfağınızın olmazsa olmazı her ürün Karaca’da!
