Uzmanlar, özellikle son yıllarda moda olan ve rahat olduğu için sağlıklı olduğu düşünülen babet ayakkabıların en az yüksek topuklular kadar zararlı olduğu konusunda uyarıyorlar. İdeal topuk yüksekliği 5 cm olması gerektiğini belirten Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Uzmanı Prof. Dr. Semih Akı, ayağın ön yüzünde yer alan bağlarda aşırı yüklenmeye neden olduğu için babet ayakkabıların ayak ağrılarına yol açabileceğini ifade etti.
Ayakkabı seçerken dikkat edilmesi gereken en önemli nokta nedir?
Ayakkabı seçimindeki en önemli noktalardan biri topuk yüksekliğidir. Topuk yüksekliği 3-4 cm’den yüksek olmamalıdır. Ayrıca yeterince geniş olmalıdır. Daha yüksek topuk, ağırlığın daha fazla ayak tarafından taşınması demektir. Ayak deformitelerinin en büyük nedenleri yüksek topuklu ayakkabı kullanımıdır. Topuk ve ayakkabının önü şok absorbe eden bir materyalden oluşmalı. Parmakların yeterince rahat sığabildiği genişlikte olmalıdır.
Yüksek topuklu ayakkabılar ne gibi sonuçlara yol açar?
Yüksek topuklu ayakkabılar binen yükü ayak topuğunda öne doğru kaydırmakta ve ayak ön bölümünün aşırı stres altında kalmasına neden olmaktadır. Bu tür ayakkabılar aynı zamanda diz kalça ve bel bölgesinde vücut ağırlık merkezinin değişimine neden olarak bu bölgelerdeki bağlarda aşırı gerilmeye, eklemlerde aşırı yüklenmeye ve kaslarda aşırı çalışmaya neden olarak diz kalça ve özellikle bel ağrılarına neden olmaktadır. Yüksek topuklu ayakkabılar düşme riskini attırıp özellikle ayak bileği çevresindeki bağlarda yaralanmalara neden olmaktadır.
Ayakkabının modeli ve malzemesi önemli midir?
Evet önemlidir. Günlük kullanımda ayak bileğini sıkıca kavrayan ayakkabılar destek vermesi bakımından tercih edilmelidir. Ancak sürekli bu tarz ayakkabıların kullanımı ayak bileği kaslarında zayıflamaya da neden olabilir. Ayrıca ayakkabı ön ve arka bölümlerinde her iki el arasında çamaşır büker gibi bükülmeye çalışıldığında kolayca deforme olmamalıdır. Topuk arka kısmı, ayağa arkadan destek verecek kadar yüksek ve sert materyalden yapılmış olmalıdır. Malzeme olarak da sentetik materyalden uzak durmalı, doğal deri ayakkabılar tercih edilmelidir. Doğal deri materyaller daima hava sirkülâsyonu sağlamaktadır.
Ayakkabının büyüklüğü nasıl olmalıdır?
İnsanların ayak ölçüsü yaşla beraber artar. Ayrıca her iki ayak ölçüsünün birebir aynı olmama ihtimali vardır. Günün sonunda da ayaklar şişer. Bu nedenle en uzun ayak parmağına (Yunan ayak modelinde ikinci parmak birinci parmaktan uzundur) göre ayakkabı seçmek gerekir. Ayrıca ayakkabı alırken eni geniş, dar kalıp ayakkabı ya da yarım numara seçeneklerini sorun. Normalden küçük ayakkabılar ayağınızı sıkar büyükler ise düşmenize neden olabilir. Yeni aldığınız ayakkabıları ayağınıza zarar vermeden uyum göstermesi için giyme süresini aşama aşara arttırın. Birkaç gün sonra ayakkabı ayağınıza daha iyi uyum sağlayacaktır.
Son yılların modası olan babet ayakkabılar sağlıklı mıdır?
Babet ayakkabılar ayağa binen yük dağılımında, en az yüksek topuklu ayakkabılar kadar olumsuzluklara neden olmaktadır. Babet adı verilen alçak topuklu ayakkabılar, yüksek topukluların aksine ayağa binen yükü topuğa kaydırarak burada yüklenmeye neden olmaktadır. Bu tür ayakkabılar ayağı yanlardan çok iyi kavrayamadığı için ayak ön yüzünde yer alan bağlarda aşırı yüklenmeye neden olarak ayak ağrılarına yol açabilmektedir. Ayakkabı seçerken 5 cm’lik topuk yüksekliği ideal olarak kabul edilmektedir.
