Yanlış kozmetik seçimi ciltte hassasiyet, egzama, akne, renk değişikliği hatta kozmetik tahammülsüzlüğü gibi yan etkilere neden olabilir.
Kozmetik ürünler doğru seçilmezse faydadan çok zarar getirebilir. Yanlış kozmetiklerin olumsuz etkilerinden korunmak için bu ürünleri almadan önce cilt analizi yaptırmakta fayda var.
Medical Park Bahçelievler Hastanesi Dermatoloji Uzmanı Dr. Gökhan Okan, günümüzde kadınlar kadar erkeklerin de vazgeçilmezleri arasına giren kozmetik ürünlerde doğru seçimin çok önemli olduğunu vurguladı, yanlış kozmetik seçimiyle ilgili şu uyarılarda bulundu:
"Kozmetik ürünler, kişinin dış görünümünü güzelleştirmek için harici uygulanan ürünler olup, günlük yaşamımızın ayrılmaz parçası durumuna gelmiştir. Başlangıçta sadece kişinin ruh halini düzeltmek amacıyla üretilmiş olsalar da son yıllarda cildimizde oluşabilecek zararları onarmayı ve cildin yaşlanma belirtilerini geciktirmeyi hedefleyen ürünler bulunmaktadır.
KATKI MADDELİ ÜRÜNLER
İçinde çok sayıda hammadde ve katkı maddesi yer alan kozmetikler genel olarak güvenilirdirler. Ancak ürünlere bağlı istenmeyen yan etkiler de olabilir. Etkilerin bir kısmı ürün kullanımından hemen sonra gelişir, bir kısmı da kullanımından uzun süre sonra başlar. Bu sebepten dolayı kişinin geçmişte kullanmış olduğu bir kozmetiğe karşı sonradan reaksiyon gösterebilmesi mümkündür.
İSTENMEYEN YAN ETKİLER
Kozmetiklerden kaynaklanan istenmeyen etkiler; kozmetik tahammülsüzlüğü, ciltte hassasiyet, egzama, akne, deride renk değişikliği, kullanılan bölgede görülen yan etkiler ya da çok nadiren ürünün kana geçmesinden kaynaklanan sistemik yan etkiler şeklinde özetlenebilir.
KOZMETİK TAHAMMÜLSÜZLÜĞÜ
Kozmetik tahammülsüzlüğü; ciltte yanma, batma, sızlama ve gerginlik gibi bulgularla kendini gösterir. Kozmetik ürünün her uygulanmasından sonra şikayetler belirir ve bazen dayanılmaz bir hal alır. Oluşmasında duyu sinirleri hassasiyetinin sorumlu olduğu kabul edilmektedir. Bu yakınmaya sahip kişilerin alkol, vitamin A, alfa hidroksi asit gibi cildi tahriş edici ürün kullanmaması gerekmektedir. Hassas ciltler için hazırlanmış temizleyiciler, nemlendiriciler ve güneş koruyucular bu kişiler için uygun seçeneklerdir.
ŞAMPUAN EGZAMA YAPABİLİR
Egzama; kozmetiklerin neden oldukları bir diğer yan etkidir. Ekzema alerjik ve tahriş ekzeması olmak üzere iki çeşittir. Sabunlar, göz makyaj ürünleri, nemlendiriciler ve şampuanlar tahrişe neden olabilecek kozmetik ürün gruplarıdır. Reaksiyon ürün kullanımından hemen sonra gelişeceği gibi, uzun süre kullanım sonrasında da başlayabilir. Ürünün kullanıldığı bölgede yanma, batma ve kaşıntı gibi bulgular bulunur. Hasta ürünü kullanmaya devam ettiğinde kızarıklık, pullanma ve kepeklenme saptanır. Oluşmasında cildin kuruluğu ve koruyucu tabakanın zarar görmesi ana nedendir. Göz kapağı derisi ince olduğundan tahrişe karşı özellikle çok duyarlıdır.
EGZAMAYA KARŞI YAMA TESTİ
Alerjik egzama, ürünün içeriğinde bulunan herhangi bir maddeye karşı kullanıcının gösterdiği tepkiden kaynaklanır. En sık koku maddeleri, saç boyaları, güneş koruyucular ve katkı maddeleri alerjik egzamaya sebep olur. Ciltte kızarıklık, kaşıntı, sulantı ve su dolu kabarıklık şeklinde kendini gösterir. Alerjiye neden olan maddenin tespitinde patch test (yama testi) yapılır. Test sonucuna göre de alerjik madde saptanarak o maddeyi içeren kozmetiklerin kullanılmaması konusunda kişi bilgilendirilir.
PARFÜM CİLDİNİZİ LEKELENDİRMESİN
Kozmetikler içinde bulunan bazı maddeler güneş gören alanlarda ultraviyole ışınlarıyla kimyasal reaksiyona girerek ciltte tepkiye neden olabilir. Parfümler, bergamot yağı ve tıraş losyonları bu tepkilere neden olabilecek kozmetik gruplarıdır. Ciltte kızarıklık, su toplaması ve renk artışı gibi bulgular gözlenir.
YAĞLI KREM SİVİLCE YAPAR
Sivilce tarzı oluşumlar kozmetik kullanımı sonrası gözlenebilecek bir diğer yan etkidir. Genellikle kapalı komedonlar şeklinde kendini belli ederken bazen iltihabi sivilceler de görülebilir. En sık yağlı yüz kremleri bu etkiye neden olur.
GENİTAL TEMİZLİĞİ ABARTMAYIN
Kozmetik ürünlere bağlı nadiren ciltte renk açılması, renk koyulaşması görülebilir. Kozmetiklere bağlı bölgesel yan etkiler görülebileceği gibi, çok nadiren de olsa, deriden emilip sistemik dolaşıma geçmesinden kaynaklanan yan etkiler de oluşabilir. Örneğin; genital bölge temizleyicilerinin sık ve yoğun miktarda kullanımı özellikle kadınlarda idrar yollarının tahriş olmasına sebep olur.
KOZMETİK ÜRÜN KULLANIRKEN BUNLARA DİKKAT EDİN!
Cilt tipine göre kozmatik: Öncelikle cilt tipine uygun kozmetik ürün seçilmeli. Kişi cilt analizini bir dermatologa yaptırmalıdır. Yağlı cilde sahip kişiler genellikle cildi kurutucu ve su bazlı ürün seçmesine karşılık, kuru cilt yapısındakiler alkol içermeyen nemlendirici ürünleri tercih etmelidir.
Göz çevresine ayrı krem: Göz çevresine o bölge için hazırlanmış ürün dışındaki kozmetiklerin uygulanmamasına önem verilmeli.
Aynı anda kullanmayın: Çok fazla kozmetik aynı anda uygulanmamalı.
Kapakları kapatın: Ürünlerin kapakları kapalı tutulmalı, havayla teması engellenmeli.
Son kullanma tarihine dikkat edin: Ürünlerin son kullanma tarihine dikkat edilmeli. Renk, kıvam, koku değişikliği olan ve son kullanma tarihi geçmiş ürünler kullanılmamalı.
Etiketi iyi okuyun: Kişi kozmetik ürünün içeriğinde bulunan bir maddeye karşı önceden reaksiyon göstermişse, yeni kozmetik seçiminde o maddenin bulunup bulunmadığına etiket bilgisine bakarak dikkat etmeli.
Enfeksiyona sürmeyin: Enfeksiyon varlığında kozmetikler o bölgeye uygulanmamalı.
Makyajla uyumayın: Makyaj çıkartılmadan yatılmamalı.
Kimseyle ortak kullanmayın: Kozmetiklerin başka biriyle ortak kullanılmamasına önem verilmelidir.
Yan etki varsa kullanmayın: Kozmetiklerden kaynaklanan herhangi bir istenmeyen etkiyle karşılaşıldığı zaman, hemen o ürünün kullanımı kesilmeli ve dermatoloji uzmanına başvurulmalı.
